“ÜZGÜNÜM, BENİM HATAM!”

Bu söz Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’e ait. Dün akşam ABD Temsilciler Meclisi’ne verdiği ifade sonrasında en öne çıkan cümlesi bu oldu. “Facebook’u ben kurdum, bütün olanlardan ben sorumluyum!”

Girdiği çıkmazda farklı bir şey söylemesi beklenir miydi bilmiyorum. Ancak ne kadar eleştirirsek eleştirelim, bu sabah itibariyle şirketin hisselerindeki yükseliş – borsadan zerre anlamayan birisi olarak bana- “geminin kaptanına”, piyasaların bakışının yansıması gibi görünüyor. Kurulduğu günden beri, onlarca sosyal medya araçlarının olduğu dünyamızda bazıları için “teyze-amca” yerine dönmüş olsa da halen sunduğu imkânlar ölçüsüyle Facebook birçok kullanıcının vazgeçilmez adresi konumunda yerini koruyor.

Sevgili Buğra Ayan’ın kitabını okurken hatırladığım “2000 yılında yayına başlayan ve yüksek kullanıcı sayılarına ulaşan Diary-X platformunun 2006 yılında bir harddisk yere düşürme kazası ile tarihteki yerini alması” ile bir kurumun çöküşü veya benzer onlarca hikâye gibi teknik bir kayıp değil. Kullanıcıların bir nevi sana güvenen milyon insanın güvenini kaybetmek… Olağanüstü bir kayıp bence!

Ancak hikâyeye biraz daha helikopter görüntüsü ile baktığımız zaman ilk günden hisse artışı, daha karizmatik bir Mark çıkacakmış gibi bir sezgi yarattı bende. Tıpkı 9 Eylül saldırılarından bile kâr yapan, filmler çeken, itfaiyecilik mesleğine Nicolas Cage ile farklı bir bakış kazandıran, Pearl Harbor baskınını gişe rekorları kıran gelir kaynağı yapınca, sanırım senaristler yeni filmin yarısını tamamlamışlardır bile…

Peki, günümüzde hızlı değişimleri, belirsizlikleri, doğrusal değil karmaşık, birbirini etkileyen etkileşim sistemlerini ve tanımlanamazlığı sembol eden VUCA dünyasında şirketler ve liderler nasıl bir rol almalı? “Üzgünüm, benim hatam!” ne sağlar? “Ben masumum” savunması yerine “aradığınız kişi benim” çıkışının neler getireceğini zaman içerisinde hep birlikte göreceğiz. Bir yazıda okumuştum, “ 1 adım atarsan lidersin, 10 adım atarsan vurulursun.” Acaba Zuckerberg bu yükselişler zincirinde attığı 10. adımda vuruldu mu? Yoksa bu 10. adım gibi görünen şey zaten 9. adımdan sonraki ilk adım mıydı?

Lideri lider yapan kontrol, güç, masumiyet ve sorumluluk en önemli özelliklerden öne çıkanlar içerisinde. Hepsi dozunda olduğu sürece de liderin hep bir adım önde olması kaçınılmaz işin doğası. Zuckerberg’in bu yaklaşımına bizim pencereden bakınca farklı yorumlayabiliriz ancak durumu yine vatandaşı eski ABD Genelkurmay Başkanı ve Dış İşleri Başkanı Colin Powell özetliyor; “Büyük liderler tartışmayı, çekişmeyi basitleştiren ve herkesin anlayabileceği bir çözüm sunmaktan şüphelenen harika basitleştiricilerdir.”

Aksi durumda çekişen, tartışan lider tıpkı batmakta olan Titanik’in bacasına tırmanan yolcu gibi yükseldiğini ve kurtulduğunu sanıyor, hâlbuki Titanik batıyor!

Yayın yeri: https://www.e-koc.org/uzgunum-benim-hatam/